INTERNETOW SZKOŁA LIDERA

CHARYZMATY ODNAWIAJĄ KOŚCIÓŁ-Szanse i konieczność eklezjalnego rozeznania

Już Papież Paweł VI, w 1975 r., powiedział, że Kościół istnieje dla Ewangelizacji (por. Evangelii nuntiandi, 14). Później padło wiele słów z ust Jana Pawła II, Benedykta XVI, świętych i mądrych ludzi Kościoła, a papież Franciszek, na samym początku swego pontyfikatu, w 2013 r., skierował do nas adhortację Evangelii Gaudium, w której na samym początku czytamy:

W tej adhortacji pragnę zwrócić się do wiernych chrześcijan, aby zaprosić ich do nowego etapu ewangelizacji naznaczonego ową radością i aby ukazać drogi Kościoła w najbliższych latach (Evangelii Gaudium, 1).

Dlaczego ja, Ty – każdy świecki – ma ewangelizować? Na jakiej podstawie masz prawo podejmować ewangelizację – kto daje ci takie prawo?

Obowiązek i prawo do apostolstwa otrzymują świeccy na mocy samego zjednoczenia swojego z Chrystusem – Głową. Wszczepieni bowiem przez Chrzest w Ciało mistyczne Chrystusa, utwierdzeni mocą Ducha Świętego przez Bierzmowanie, są oni przeznaczeni przez samego Pana do apostolstwa.   (Vat. II  DA 3)

Nie możemy być spokojni, gdy pomyślimy o milionach naszych braci i sióstr, tak jak my odkupionych Krwią Chrystusa, którzy żyją nieświadomi Bożej miłości. Dla każdego wierzącego, tak jak i dla całego Kościoła, sprawa misji winna być na pierwszym miejscu, ponieważ dotyczy wiecznego przeznaczenia ludzi i odpowiada tajemniczemu i miłosiernemu planowi Bożemu.  (Redempt. missio 86)

Nakaz głoszenia Ewangelii wszystkim ludziom jest pierwszorzędnym i naturalnym posłannictwem Kościoła… Kościół jest dla ewangelizacji, czyli po to, aby głosił i nauczał Słowa Bożego. (Ev. nuntiandi 14)

Cała misja Kościoła koncentruje się i rozwija właśnie w ewangelizacji./…/

Dzięki ewangelizacji możliwe jest budowanie i kształtowanie Kościoła jako wspólnoty wiary, a ściślej – jako wspólnoty wiary wyznawanej przez przyjęcie Słowa Bożego, sprawowanej w Sakramentach i przeżywanej w miłości./…/ (Christifideles laici 33)

Popularną jest opinia, że najważniejsze jest, aby człowiek uczciwie żył, ale do tego potrzeba czegoś jeszcze. Paweł  VI  mówi: nawet najpiękniejsze świadectwo przestanie wreszcie kiedyś oddziaływać bez objaśnienia … Dlatego Dobra Nowina obwieszczona przez świadectwo życia, musi być wcześniej czy później obwieszczona także słowem życia.  (Adchortacja Ewangelii Nuntiandi EN 22)

Jan Paweł II kontynuuje tę myśl: Kto przyjął Ewangelię – z kolei ewangelizuje innych  – to jest dowodem prawdy, probierzem ewangelizacji, nie można pojąć, żeby ktoś przyjął słowo i poświęcił się Królestwu,  a równocześnie nie stał się jego świadkiem i głosicielem. (ChL 24)

Jeśli: właściwym zadaniem, dla którego wypełnienia (Jezus) został posłany przez Ojca, jest  nieść radosną nowinę od miasta do miasta, w pierwszym rzędzie ubogim… (EN 6), to my, Jego uczniowie, jesteśmy wezwani do naśladowania naszego Mistrza  …

Nierzadko spotyka się głosy: tyle lat w ten sposób duszpasterzowaliśmy, tyle lat w ten sposób funkcjonował Kościół, i było dobrze. Po co szukać czegoś innego?

Paweł  VI  mówi: … sposoby ewangelizowania zmieniają się w zależności od okoliczności czasu, miejsca i kultury ludzi. Te różnice domagają się od nas ich odkrycia i przystosowania. Przede wszystkim na nas, Pasterzach Kościoła, ciąży obowiązek odważnego, mądrego i wiernego względem treści zawartej  w ewangelizacji szukania nowych sposobów jak najbardziej przydatnych i skutecznych w niesieniu ludziom współczesnym ewangelicznej nowiny. (EN 40)

Jan Paweł II kontynuuje tę myśl: Patrzcie w przyszłość podejmując Nową Ewangelizację, – nową w swym zapale – nową w metodach – i nową w sposobie wyrazu. (Jan Paweł II, Haiti 1983 r.)

Nawet tam, gdzie do dzisiaj w Kościele zachowała się żywa pobożność, czy religijność ludowa i ona obecnie jest zagrożona zwłaszcza przez proces sekularyzacji i rozwój sekt. Jan Paweł II widzi ten problem tak: … zobojętnienie religijne i zupełny brak praktycznego odniesienia do Boga nawet w obliczu najpoważniejszych problemów życiowych są zjawiskami nie mniej niepokojącymi niż jawny ateizm…  Jedynie nowa ewangelizacja może zapewnić rozkwit czystej i głębokiej wiary, zdolnej nadać tym tradycjom siłę prowadzącą do autentycznej wolności. (ChL 34)

Aby można było podjąć ewangelizację potrzeba „Odrodzenia w Duchu Świętym” i właśnie to doświadczenie pociąga za sobą pragnienie głoszenia Ewangelii. Odnowa charyzmatyczna przywraca Duchowi Świętemu zasadniczą rolę – jaka przysługuje Mu w dziele ewangelizacji. „Ewangelizacja nigdy nie będzie możliwa bez Ducha Świętego” (Ewangeli nutiandi). Odnowa charyzmatyczna odkrywa (szczególnie w dziedzinie ewangelizacji) wiarę w moc Boga działającego przez znaki i cuda, jakimi potwierdził posłannictwo Chrystusa i o których Chrystus wyraźnie powiedział, że będą towarzyszyły głoszeniu Jego Ewangelii.

Pierwsza ewangelizacja apostolska była możliwa dopiero po Zesłaniu Ducha Świętego. W jakiejkolwiek epoce jeśli było możliwe odnowienia Kościoła, to był to owoc działania Ducha Świętego. Bo On jest duszą Kościoła. Podobnie i obecnie. Nowa Ewangelizacja nie przeniesie oczekiwanego owocu jeśli wpierw nie będzie poprzedzona swego rodzaju „wylaniem Ducha Świętego, jakimś szczególnym napełnieniem tych wszystkich, którzy pragną podjąć się tego zbawczego dzieła. Nowa ewangelizacja nie może ograniczać się do mnożenia na siłę wyszukanych form animacji duszpasterskiej. I wszystkiego też nie można nazywać nową ewangelizacja, jak to ma miejsce w wielu parafiach. Nową ewangelizacje musi poprzedzić jakieś „Nowe Zesłanie Ducha Świętego”, o które trzeba prosić. O tym pierwszym warunku powodzenia zapomina wielu, którzy podejmują się dzieł nowej ewangelizacji. Nowa ewangelizacja musi rozpocząć się od WIELKIEJ Modlitwy na wielu poziomach, aby Duch Święty ożywił Swój współczesny Kościół.

• I tutaj Odnowa charyzmatyczna może być narzędziem rozmodlenia Parafii wołając w modlitwie o przyjście Ducha Świętego. Tę modlitwę można podejmować na różne sposoby, korzystając z tego, co proponuje nam Liturgia Kościoła. Może to być swego rodzaju nieustanna Nowenna o dar Ducha Świętego, czy to w formie modlitwy, czy Adoracji czy Mszy Świętych. (wystarczy zobaczyć w ilu parafiach odprawia się Mszę Świętą wotywną o Duchu Świętym, poza Uroczystością Zesłania Ducha Świętego). Wraz z tą podjętą modlitwą, Odnowa może być tym narzędziem otwierania Parafii na szczególną cześć do Ducha Świętego. (Może warto w nadchodzącym roku duszpasterskim bardziej o tym pomyśleć, gdyż będzie poświęcony właśnie Duchowi Świętemu). W zasadzie pierwszą intencją Odnowy powinno być pragnienie i modlitwa, aby Ducha Święty powtórzył i nieustannie powtarzał w swoim Kościele / Parafii -Diecezji / cuda i łaski, które miały miejsce w czasie Pięćdziesiątnicy.

• Musimy zatem postawić sobie pytanie w ramach duszpasterstwa parafialnego: czy istnieje jakaś skuteczna forma pobożności czy aktywności duchowej, dzięki której wierni w danej Parafii mieliby szansę na głębokie otwarcie się na DAR Ducha Świętego? Często z przykrością musimy powiedzieć, że wiele Parafii w Polsce takich szans specjalnie nie tworzy. To na co choruje wiele Parafii to formalizm sakramentalny nie wpływający na zmianę naszych postaw w życiu codziennym, rodzinnym, w pracy czy nawet w postawach światopoglądowych…. Dlaczego? Dlatego, że dla wielu wiara i praktyki pobożnościowe sprowadziły się do tradycji bez głębszego zaangażowania osobistego.

I tutaj pojawia się Odnowa charyzmatyczna w danej wspólnocie, która pragnie pomóc i coś zaproponować. Dlatego możemy zapytać: w jakiej mierze grupy charyzmatyczne mogą być szansą dla Parafii w realizacji dzieła nowej ewangelizacji? W czym konkretnie i praktycznie Odnowa może stać się „szansą” w tym danym wyzwaniu?

Spróbujmy spojrzeć nieco na treść duchowości i formacji jaką proponuje Odnowa? Oraz jaki cel stawia sobie Odnowa wychodząc do drugiego człowieka?

a/ Zachęcanie do dojrzałego i nieustannego nawracania się ku Jezusowi Chrystusowi, naszemu Panu i Zbawicielowi. Zachęcanie do zdecydowanego osobistego przyjęcia osoby Ducha Świętego, Jego obecności i mocy.

Niezaprzeczalnie tym pierwszorzędnym celem jest „NOWE NARODZENIE”…! To nowe narodzenie nie jest jedynie owocem refleksji, ale głównie głębokiej modlitwy tak indywidualnej jak i wspólnotowej. W tej wędrówce o łaskę nowego narodzenia dana osoba nie jest sama, lecz towarzyszy jej WSPÓLNOTA, jako pomoc i wsparcie. Jest to naprawdę łaska, że Bóg nam daje nam taką możliwość. I tutaj ważne jest wielkie działanie nagłaśniające, aby zachęcić parafian, aby zapragnęli czegoś więcej! W nowym narodzeniu proponowanym przez Odnowę nie chodzi o nowa formę modlitwy czy pobożności. Odnowa wchłania wszelkie formy modlitwy, proponuje duchowość prowadzącą do osobistej więzi z Bogiem.

b/ Popieranie przyjęcia i posługiwania darami duchowymi (charyzmatami) nie tylko w Odnowie Charyzmatycznej, lecz szerzej w Kościele. Te dary zwyczajne i nadzwyczajne ujawniają się obficie wśród świeckich, zakonników i księży. Ich poprawne zrozumienie i używanie zharmonizowane z innymi elementami życia Kościoła jest źródłem mocy dla chrześcijan w ich drodze ku świętości i w pełnieniu misji.

Grupa charyzmatyczna w Parafii może być kapitalna pomocą i dopełnieniem posługi sakramentalnej. Modlitwa wspólnotowa i realność posługi charyzmatami posiada ogromną moc. Pomimo tego, że członkowie Odnowy w Duchu Świętym posługują się charyzmatami, to można też powiedzieć, że to coś nowego na płaszczyźnie Kościoła polskiego. Ale Duch Święty podpowiada nam, aby nie odrzucać tej posługi. Tysiące ludzi spowiada się, ale nie zdrowieje do końca, bo brak dłuższego omodlenia. Dlatego bardzo ważna jest tu posługa modlitwą wstawienniczą – jako praktyka modlitwy za innych, z otwartością na Boga działającego tu i teraz i odpowiadającego na modlitwę, z posługą charyzmatami – to specyfik Odnowy. Takie dojrzałe posługi to powinny się rozwijać. To powołanie Odnowy. Posługa omadlania jest posługą miłości. Tam, gdzie są dojrzałe grupy modlitewne, uformowane, powinny być ogromną pomocą w duszpasterstwie parafialnym (jest to jakieś wyzwanie). Grupy powinny wychodzić do parafian z modlitwą wstawienniczą.

c/ Popieranie dzieła ewangelizacji w mocy Ducha Świętego, również ewangelizacji nieuczęszczających do Kościoła, ewangelizacji chrześcijan jedynie z nazwy, ewangelizacji kultury i struktur społecznych.

To co jest łaską Odnowy wyciągniętą ze skarbca Kościoła to przyjęcie KERYGMY jako warunku nowego narodzenia i otwarcia się na Dar Ducha Świętego. Nasze duszpasterstwo potrzebuje rekolekcji ewangelizacyjnych, gdzie konkretny wierny stanie przed wyzwaniem osobistego opowiedzenia się za Chrystusem i co ważne – publicznie a nie anonimowo! Tam, gdzie są grupy Odnowy w parafiach, powinno odbywać się Seminarium Odnowy przynajmniej raz na rok.

Ewangelizując danego człowieka pragniemy, aby stał się człowiekiem ewangelicznym, który spotka w swoim życiu „Żywego Jezusa „  i nawiąże z Nim osobową relację. Odkrycie Boga jako OSOBY to prawdziwa rewolucja. Takiej rewolucji pragniemy dla danej osoby w apostolstwie nowej ewangelizacji. To apostolstwo kładzie nacisk nie tyle na jakąś nowa formę czy treść, ale na nowy żar ducha i serca płynącego z osobistego spotkania Jezusa zmartwychwstałego. Odnowa poprzez swoją formację stwarza możliwości radykalnego zwrotu i otwarcie się na dar Ducha Świętego, poprzez wiarę i nawrócenie. Słabość naszych wiernych płynie z faktu, że mało bezpośrednio proszą o dar Ducha Świętego. Przypomnijmy, że życie chrześcijanina jest nieustannym przyjmowaniem tego Daru w Sakramentach i modlitwie.

d/  Pielęgnowanie stałego wzrostu w świętości przez integrację charyzmatów z pełnią życia Kościoła.

Ostatnim celem jest fakt, że Odnowa zaprasza człowieka do duchowego przebudzenia. Wprowadza na drogę ewangelicznego radykalizmu i jest duchowym przyspieszeniem w nowym nawróceniu ku pełni świętości.

Punktem stałym odniesienia Odnowy jest wydarzenie Zielonych Świąt. To co Apostołowie tam przeżyli jest źródłem duchowości Odnowy. A w niej akcent na życie wspólnotowe. Żywa wspólnota wiary jest znakiem naszych czasów. Dziś rodzina jest słaba w wierze i potrzeba wspólnoty zastępczej, która będzie rodzić i wychowywać do wiary. Tym normalnie powinny być grupy charyzmatyczne. Powinny promować i tworzyć w parafii wspólnoty wiary i modlitwy.  

Aby podejmować w duszpasterstwie parafialnym ewangelizację, ważna jest postawa rozeznawania – jesteśmy wrażliwi na postawę rozeznawania, odczytywania Woli Bożej w różnych sytuacjach – rozeznajemy spotkanie modlitewne, sytuacje życiowe, osobiste wybory, drogę życia i decyzje w życiu grup modlitewnych, spotkania typu kongresy czy czuwania Odnowy. W życiu parafialnym potrzeba rozeznawania, w jakie rzeczywistości parafialne możemy jako grupa się zaangażować. Trwając w jedności z duszpasterzami, mamy rozeznać, gdzie jesteśmy potrzebni: czy to w duszpasterstwie młodzieży (np. Bierzmowani), czy w duszpasterstwie rodzin, czy w posłudze miłosierdzia, w szpitalach, więzieniach, domach pomocy, czy może jeszcze jakiś innych.

Odnowa ma przenikać wszelkie przejawy życia Kościoła.

Kardynał Leon Józef Suenens, przez wiele lat odpowiedzialny z ramienia Stolicy Apostolskiej za Odnowę charyzmatyczną podkreślał, że największą łaską Odnowy nie są charyzmaty, ani inne rzeczy, ale sam Duch Święty. Nie można pytać: czy jesteś w Odnowie, lecz czy Odnowa ciebie ogarnia?

I w tym ujęciu Odnowa w parafii, to nie „jeszcze jednego rodzaju grupa”, ale to łaska, która ma przemienić, odnowić życie całej parafii. Choć najczęściej idzie to drogą powstawania grupy Odnowy, ale docelowo nie o to chodzi, by w każdej parafii była taka grupa, ale o to, by dzięki tym ludziom, tej grupie, cała parafia doświadczyła duchowego odnowienia, ożywienia. Czy faktycznie tak się dzieje?

A jednocześnie Odnowa ma ogarniać cały Kościół. Niektórzy prezentowali pogląd, że Odnowa zaniknie, gdy cały Kościół będzie odnowiony, gdy wszyscy ochrzczenie uświadomią sobie, jak bardzo są obdarowani, że są charyzmatykami (bo są, tylko o tym nie wiedzą). Zatem Odnowa ma przypomnieć wszystkim ochrzczonym, kim są – i wtedy przestanie być potrzebna. I chodzi o cały Kościół, o wszystkie przejawy Jego życia, o wydobywanie całego bogactwa Kościoła.  

Ks. Marcin Wrzos

członek Krajowego Zarządu Koordynatorów wspólnot Odnowy w Duchu Świętym

koordynator Odnowy w Duchu Świętym archidiecezji warmińskiej

opiekun domu rekolekcyjnego „Źródło Jakuba” w Dobrym Mieście

Jl, 3, 1-5; Rz 8, 22-27; J 20, 19-23

1. „Umiłowani w Duchu Świętym”!

Gromadzimy się dzisiaj, aby oddać szczególna cześć Duchowi Świętemu, którego otrzymaliśmy i nieustannie otrzymujemy jak dar od Ojca i Syna. Gromadzimy się tutaj, jako szczególni czciciele osoby Ducha Świętego i otwarci na Jego dary.

W tym Jubileuszowym roku pragniemy wyśpiewać cześć i miłość do Ducha Świętego za Jego szczególną interwencje, jakiej była świadkiem grupa studentów na Katolickim Uniwersytecie w Stanach Zjednoczonych, w dniach 17-19 luty 1967. To wtedy studenci doświadczyli szczególnego dotknięcia łaską Ducha Świętego.

Ta cześć i miłość do Ducha Świętego została wyśpiewana w czerwcu w Rzymie przez wielką rodzinę charyzmatyczną w liczbie około 50 tysięcy z ponad 130 krajów. Śpiewano: „Veni Creator Spiritus…/ Przyjdź Duch Stworzycielu /. Kościół katolicki od ponad dwóch tysięcy lat wzywał i wzywa Ducha Świętego właśnie tymi słowami „Przyjdź Duchu Święty”, „Przyjdź Duch Stworzycielu”.

W tym Jubileuszowym roku wspólnota Odnowy w Duchu Świętym  diecezji Ełckiej zgromadzona w Ełku w dziękczynieniu woła: „Przyjdź Duchu Święty”, „Przyjdź Duch Stworzycielu”. Prośmy i wołajmy z wiarą jak do tego zachęca nas Jezus mówiąc: „O ileż bardziej Ojciec da Ducha świętego tym, którzy Go proszą…” / Lk 11,9-13 /. Prośmy…..

W tym Jubileuszowym roku staję dzisiaj przed wami, jako Biskup Kościoła Ełckiego, który wybrał na zawołanie biskupie słowa: „Veni Sancte Spiritus” / Przyjdź Duchu Święty /. Wdzięcznym sercem patrzę na każde działanie Ducha Świętego w naszej diecezji. Życzliwym sercem patrzę również na was tu zebranych, którzy pragniecie żyć pełnią darów Ducha Świętego. To wspaniały program „autentycznych uczniów Jezusa”….- żyć pełnią daru Ducha Świętego.

Aby jeszcze bardziej odnawiać charyzmat, formować się na „autentycznych uczniów Jezusa” w poszczególnych wspólnotach parafialnych oraz angażować się w ewangelizację głosząc Słowo i dając świadectwo przylgnięcia do Jezusa uroczyście podpiszę STATUT na okres trzech lat, który ma wam w tym pomagać.

2. Dzisiejsza Ewangelia ukazuje nam Jezusa Zmartwychwstałego, który pomimo drzwi zamkniętych przyszedł do Wieczernika, gdzie byli Jego zastraszeni uczniowie i pozdrowił ich słowami: „Pokój wam” i napełnił ich swoim Duchem mówiąc „Weźmijcie Ducha Świętego”!  Św. Jan określa Ducha Świętego słowem „Paraklet”. Ten grecki wyraz ma bardzo wiele znaczeń. Można go tłumaczyć jako: adwokat, wspomożyciel, obrońca, pośrednik, doradca, pocieszyciel. Każde z tych określeń zawiera pewien atrybut, cechę działania Ducha Świętego.

Wszyscy potrzebujemy Ducha Swiętego i jak św. Paweł nam mówi: „Duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami.

To Duch Święty Swoją mocą pomaga nam rozpoznać Wolę Boga i umacnia nas do jej wypełniania.

To Duch Swięty umacnia nas na drodze do świętości.

To Duch Święty Swoją mocą pomaga nam realizować słowa posłania, które Jezus kieruje do nas: „Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam”. A więc idźmy i głośmy: Głośmy Dobrą Nowinę o zbawieniu na peryferiach naszych miejscowości, na peryferiach egzystencjalnych, by przemieniać peryferie w centra, bo tam gdzie jest Jezus tam jest centrum. Tam, gdzie my jesteśmy niosący w sercu Jezusa mocą Ducha Świętego tam jest centrum. Przemieniajmy peryferie w centra, które staną się źródłem nadziei dla każdego człowieka.

Poznawajmy jeszcze bardziej tę wielką misją także w czasie tego spotkania jubileuszowego. To Jezus nas potrzebuje i posyła dając nam Ducha Świętego.

3. Drodzy Bracia i Siostry wezwani przez Ducha Świętego ze wszystkich zakątków diecezji. Zadajmy sobie pytanie: Czego w roku jubileuszowym Duch Święty może oczekiwać od was zrzeszonych w Odnowie?

Osobiście jestem przekonany, że największym prezentem, jaki możecie złożyć Duchowi Świętemu z racji tego Jubileuszu, to dar serca. Dar waszych serc na nowo odnowionych i gotowych do służby, do ewangelizacji.

Ducha Świętego otrzymaliśmy po raz pierwszy na Chrzcie Świętym i kolejnych Sakramentach. Lecz łaska Sakramentu potrzebuje naszej odpowiedzi i współpracy głownie przez gorliwą modlitwę i godne życie. Duch Święty pragnie abyśmy byli Nim napełnieni aż po brzegi naszych serc, dlatego nas ożywia i nawiedza.

Dzień 17 lutego 1967 dla młodzieży był inny. Był inny z woli Ducha Świętego. To Duch Święty chciał coś powiedzieć światu i chciał coś przypomnieć KOŚCIOŁOWI. Przypomniał i powiedział, że jest Bogiem żywym, Bogiem wiernym Swoim obietnicom, że jest Bogiem pośród nas.

Ta szczególna manifestacja daru Ducha Świętego stała się źródłem niesamowitego przebudzenia wiary dla milionów katolików. Dzisiaj to około 200 milionów ludzi zrzeszonych w tej wspólnocie wspólnot. Czy Kościół może ignorować takie błogosławieństwo? Z pewnością nie! Św. Paweł mowi: „Ducha nie gaście! Raz jeszcze Duch Święty ukazał, że tajemnicą wzrostu Ludu Bożego jest modlitwa, przyzywanie nieustanne niebieskiego Pocieszyciela, aby jak to śpiewamy w hymnie „Veni, Creator”: „aby ożywił, oczyścił, rozpalił, natchnął…

Tajemnicą wzrostu Kościoła nie tyle są programy i metody, co nasze przylgniecie i poddanie się Duchowi Świętemu.  Jestem tego bardzo świadom i o tym przekonany.

4. Ojciec Święty Franciszek na placu Circo Massimo w Rzymie powiedział żartobliwie że, „na twarzy kobiety około 50 -ki pojawiają się pierwsze zmarszczki….! /. Zapytajcie siebie samych: czy po 50 latach istnienia Odnowy charyzmatycznej w Kościele Katolickim zachowujecie tę sama katolicką i charyzmatyczna tożsamość? Tę samą gorliwość? To same oddanie się i posłuszeństwo Duchowi Świętemu? Ten sam zapał ewangelizacyjny ”uczniów Jezusa”? Czy jest w was pragnienie odnowy?.

Pozwólcie że kilkoma krokami prześledzimy, jakimi drogami chciałby Duch Święty prowadzić swoja Odnowę? Odnowę charyzmatyczną i odnowę całego Kościoła.

W łonie grup charyzmatycznych z czasem powstało bardzo popularne zawołanie: Jezus żyje… Alleluja!

Czym jest to zawołanie dla milionów chrześcijan zaangażowanych w Odnowę charyzmatyczną?  Przede wszystkim jest to niesamowitym „odkryciem”, że Bóg, w którego wierzę, do którego zanoszę moje modlitwy, jest „OSOBĄ”, z którą mogę nawiązać autentyczną relacje, więź. To jest głównym celem i ideałem chrześcijańskiego życia! Nawiązać osobową relacje z osobowym Bogiem. Bo jest On Bogiem żywym pośród nas.

Kościół ukazuje nam świętych, od których możemy uczyć żyć głęboko w Duchu Świętym.

Niech to zawołanie: Jezus żyje… Alleluja!  

staje się dla Was nie tylko hasłem, ale doświadczeniem, do którego zapraszacie innych ludzi. To wtedy jest to autentyczne chrześcijaństwo, świadome swojej więzi z Bogiem, któremu służy.

Zatem wezwaniem jubileuszowym dla nas wszystkich niech będzie: „ pogłębić i pogłębiać nieustannie autentyczną więź z Jezusem Chrystusem! Jest to praca duchowa na całe życie a równocześnie łaska. Prosimy Ducha Świętego, aby objawiał nam Jezusa, jako Boga żyjącego i aby nas oczyszczał i umacniał do tej głębokiej więzi.

Innym zawołaniem są słowa: „Milość Boża jest rozlana w sercach waszych”

Pierwsze świadectwa tysięcy osób z doświadczeniem „wylania daru Ducha Świętego jest doświadczenie niezgłębionej miłości Boga. Psalmista mówi: „Panie Twoja miłość jest cenniejsza od życia….”.  Doświadczywszy głębokiej i miłosnej pociechy Ducha Świętego nigdy już nie będziemy tacy sami. Bo miłość Boża rozlana w naszych sercach będzie nas przynaglać, aby na Bożą miarę miłości odpowiedzieć naszą ludzką miarą miłości.

Prośmy, aby to doświadczenie miłości przemieniało głębiej nasze osobiste życie i życie wszystkich chrześcijan byśmy stawali się budowniczymi cywilizacji miłości, o której tak wiele mówił Św. Jan Paweł II.

Kolejnym zawołaniem są słowa: Jezus jest Panem, Alleluja!   

Św. Paweł w Liście do Rzymian 10,9 mówi: ”Jeśli w sercu swoim wyznasz ze Jezus jest Panem, dostąpisz zbawienia…”. To zawołanie charyzmatyczne wyjęte z serca Ewangelii jest sednem tzw. kerygmatu. Kerygmat był pierwszą forma przepowiadania apostolskiego mającego na celu zrodzenie pogan do wiary w Jezusa Chrystusa, Pana i Zbawiciela. Wspólnoty charyzmatyczne, jako podstawowa formacje przejęły przesłanie, kerygmatyczne jako początkową i permanentną formacje „uczniów Jezusa”. Przyjęty i przeżyty kerygmat jest bramą do przyjęcia i napełnienia Duchem Świętym. Warunkiem obdarowania Duchem Świętym jest uznanie Jezusa za swojego Pana i Zbawiciela. Nasze oddanie się Jezusowi nie jest aktem jednorazowym, ale programem na całe życie. I to jest najtrudniejsze w powołaniu chrześcijańskim i charyzmatycznym.

Aby Odnowa była szansą dla Kościoła to musi ona owocować owocami świętości w każdym rodzaju waszego powołania i posługiwania. Miarą waszej świętości będzie miara waszej autentyczności w posługiwaniu charyzmatycznym.

Także wołamy: „Być w sercu Kościoła…”

To zawołanie zostało sformułowane przez pierwszego oficjalnego opiekuna Odnowy w imieniu Papieża Pawła VI. A był nim Kardynał z Belgii, Suenens. Oto warunek, aby Odnowa mogła przeniknąć do struktur Kościoła uniwersalnego, diecezjalnego i parafialnego. Odnowa czerpie ze skarbca Kościoła i nowym zapałem w Duchu Świętym pragnie ten Kościół ożywić, odnowić i wzmocnić. Wiem, że to kroczenie w rytmie lokalnego Kościoła często wymaga od was wielkiej pokory, cierpliwości, posłuszeństwa a nawet cierpienia. Bądźcie na to gotowi, jeśli do tego wzywa Duch Święty uczcie się od Świętych i błogosławionych, których wielkie dzieła apostolskie zawsze przechodziły próbę czasu i posłuszeństwa.

Bycie w sercu Kościoła oznacza dawanie siebie dla dobra wspólnoty. Strzeżcie się zamykania się w swojej własnej pobożności… Duch Święty jest Duchem jedności i pragnie abyście byli narzędziem jedności a nie podziału; Przejmujcie wszelkie dawne formy pobożności i tchnijcie w nie nowego Ducha. A równocześnie dzielcie się nową łaską wypływającą z „osobistego spotkania Jezusa w waszym życiu”.  

5. Odnowa w Duchu Świętym jest Odnową charyzmatyczną. To chyba najbardziej widoczny zewnętrzny aspekt waszych wspólnot modlitewnych. Grupy charyzmatyczne wierzą głęboko że Duch Święty obdarowuje charyzmatami w naszych czasach wszystkich wierzących. Pragnijcie tych darów dla dobra drugiego człowieka i dla dobra Kościoła. Pamiętajcie zawsze, że dawcą tych darów jest Duch Święty. Św. Paweł zdecydowanie zachęca: „Pożądajcie darów duchowych…Ja też was zachęcam pożądajcie nowych łask, które uczynią was „uczniami Jezusa” bardziej skutecznymi w posłaniu do świata, w dawaniu świadectwa o mocy Jezusa Zmartwychwstałego tu i teraz w naszych czasach.

I w końcu pytamy siebie, jaki był cel Ducha Świętego, że zrodził wspólnoty charyzmatyczne w naszych czasach w nowej niespotykanej kiedykolwiek formie i natężeniu. Celem tym jest ewangelizacja. Tak jak Apostołowie pragniecie tzw. „wylania daru Ducha Świętego”, które przeżywacie, jako „osobiste Zielone Święta” po to, aby być posłanym! Jezus każdego dnia mówi do was: „Jak Ojciec Mnie posłał, tak i Ja was posyłam”.  A więc otwórzcie się na dary Ducha Świętego i przyjmijcie je całą garścią i otwartym sercem. Bo tylko wtedy będziecie posłuszni słowom Jezusa„ idźcie i głoście..”, bo „żniwo wprawdzie wielkie, ale robotników mało… Amen.

z błogosławieństwem

Bp Jerzy Mazur

03.06.2017 ZŁOTY JUBILEUSZ ODNOWY, WIGILIA ZESŁANIA DUCHA ŚWIĘTEGO, Circo Massimo , RZYM

Z przemówienia Papieża Franciszka – fragmenty dostępne po polsku

„Jesteśmy tu dziś jak w Wieczerniku, tyle, że pod gołym niebem – bo nie ma w nas strachu! I też stoimy z sercem otwartym na obietnicę Ojca”.

„Dziś bardziej niż kiedykolwiek wcześniej potrzebna jest jedność chrześcijan, zjednoczonych za sprawą Ducha Świętego w modlitwie i w działaniach na rzecz najsłabszych” 

„ Jedność jest niezbędna do prowadzenia misji i głoszenia, że Jezus jest Panem, do głoszenia Dobrej Nowiny wszystkim narodom, aby pokazać, że pokój jest możliwy, nawet, jeśli nie jest łatwo ukazać go dzisiejszemu światu”. „Ale w Imię Boże można to uczynić”

„Zebraliśmy się my wszyscy wierzący, wszyscy, którzy wyznajemy, że Jezus jest Panem. Wielu przybyło z różnych części świata i Duch Święty zjednoczył nas w celu odnowienia więzi braterskiej przyjaźni, aby one nas zachęciły do drogi w kierunku jedności. Jedności dla misji, a nie dla zatrzymania się. Dla misji, aby głosić, że Jezus jest Panem”

„Są różnice między chrześcijanami, ale „pragniemy być «pojednaną różnorodnością»”,

„Dzisiaj postanowiliśmy zebrać się w tym miejscu, gdyż właśnie tutaj, w czasie prześladowań zamęczono wielu chrześcijan, dla rozrywki widzów. Dziś jest więcej męczenników chrześcijańskich niż wczoraj! Łączy nas świadectwo dzisiejszych męczenników mordowanych w różnych częściach świata, gdzie przelewana jest krew chrześcijan.”

„Ci, którzy zabijają chrześcijan, nie pytają ich, czy są katolikami, prawosławnymi czy protestantami, ale po prostu czy są chrześcijanami i natychmiast ich mordują. Jest to prawdziwy „ekumenizm krwi”.”

O RUCHU ODNOWY

„Jest to „nurt łaski Ducha”, gdyż nie ma ani swego założyciela, ani statutów, ani organów zarządzania. W sposób jasny narodziły się w nim liczne przejawy, które są niewątpliwie dziełami ludzkimi, ale pod natchnieniem Ducha, o różnych charyzmatach, a wszystkie służą Kościołowi. Nurtowi temu nie można stawiać tamy ani nie można zamknąć Duch Świętego w klatce.

To Duch Święty tworzy Kościół – Oblubienicę z Apokalipsy, jedyną Oblubienicę, jaką ma Pan.

Dzielić ze wszystkimi w Kościele Chrzest w Duchu Świętym, nieustannie chwalić Pana, kroczyć razem z chrześcijanami z różnych Kościołów i wspólnot w modlitwie i działaniu na rzecz najbardziej potrzebujących, służeniu najuboższym i chorym – tego oczekuje od was Kościół i Papież: od charyzmatyków katolickich, ale też od wszystkich, którzy weszliście w ten nurt łaski

Dziękuję Katolickiej Odnowie w Duchu Świętym za wszystko, co już zrobiła dla Kościoła.”

NIEDZIELA – HOMILIA PAPIEŻA FRANCISZKA NA PLACU ŚW. PIOTRA  –  UROCZYSTOŚĆ  ZESŁANIA DUCHA ŚWIĘTEGO

Dobiega dziś końca okres wielkanocny, pięćdziesiąt dni od Zmartwychwstania Jezusa do Pięćdziesiątnicy, naznaczonych w sposób szczególny obecnością Ducha Świętego. To On jest w istocie darem paschalnym w pełnym tego słowa znaczeniu. Jest to Duch Stworzyciel, który zawsze dokonuje rzeczy nowych. W dzisiejszych czytaniach są nam ukazane dwie nowości: w pierwszym Duch czyni z uczniów nowy lud; a w Ewangelii stwarza w uczniach nowe serce.

Nowy lud. W dniu Pięćdziesiątnicy Duch zstąpił z nieba w postaci „języków jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami” (Dz 2, 3-4). Słowo Boże opisuje w ten sposób działanie Ducha, który najpierw spoczywa na każdym, a następnie wszystkich łączy. Każdemu daje dar i wszystkich gromadzi w jedności. Innymi słowy, ten sam Duch tworzy różnorodność i jedność, kształtując w ten sposób lud nowy, zróżnicowany i zjednoczony: Kościół powszechny. Najpierw z wyobraźnią i nieprzewidywalnością tworzy różnorodność. W każdym czasie sprawia rzeczywiście rozkwit nowych i różnych charyzmatów. Następnie ten sam Duch dokonuje jedności: łączy, zbiera, na nowo tworzy harmonię: „Swoją obecnością i swoim działaniem łączy w jedności duchy, różne i odrębne między sobą” (CYRYL ALEKSANDRYJSKI, Komentarz do Ewangelii świętego Jana XI, 11). Tak aby była jedność prawdziwa, według Boga, która nie oznacza jednolitości, ale jedność w różnicy.

Aby tego dokonać warto, byśmy starali się wystrzegać dwóch często powtarzających się pokus. Pierwszą z nich jest dążenie do różnorodności bez jedności. Dzieje się tak, kiedy chcemy się wyróżnić, kiedy tworzone są koalicje i partie, gdy dochodzi do usztywnienia stanowisk wykluczających, do zamknięcia się w swoich partykularyzmach, być może uważając siebie za lepszych, lub tych, którzy zawsze mają rację. Wówczas wybiera się część, a nie całość, przynależność do tego czy innego kręgu, bardziej niż przynależność do Kościoła. Stajemy się „fanami” danej części, zamiast być braćmi i siostrami w tym samym Duchu; bardziej chrześcijanami „prawicowymi lub lewicowymi”, niż Jezusa; nieugiętymi stróżami przeszłości lub awangardystami przyszłości bardziej, niż pokornymi i wdzięcznymi dziećmi Kościoła. W ten sposób mamy do czynienia z różnorodnością bez jedności. Przeciwną pokusą jest natomiast dążenie do jedności bez różnorodności. Jednak w ten sposób jedność staje się jednolitością, obowiązkiem czynienia wszystkiego razem i wszystkiego w ten sam sposób, myśląc wszyscy zawsze w ten sam sposób. Tak jedność staje się w końcu uniformizacją i nie ma już wolności. Ale, jak mówi Paweł, „gdzie jest Duch Pański – tam wolność” (2 Kor 3,17).

Nasza modlitwa do Ducha Świętego jest zatem prośbą o łaskę przyjęcia Jego jedności, spojrzenia obejmującego i miłującego niezależnie od preferencji osobistych, Jego Kościoła, naszego Kościoła; zatroszczenia się o jedność pośród wszystkich, aby wyeliminować trujące plotki siejące niezgodę i zazdrość, ponieważ bycie ludźmi Kościoła oznacza bycie ludźmi komunii; to także prośba o serce odczuwające, że Kościół jest naszą Matką i naszym Domem: Domem gościnnym i otwartym, gdzie dzielimy się wielopostaciową radością Ducha Świętego.

Przechodzimy zatem do drugiej nowości: nowe serce. Zmartwychwstały Jezus, ukazując się po raz pierwszy swoim uczniom, mówi: „Weźmijcie Ducha Świętego! Którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane” (J 20,22-23). Jezus nie potępia swoich uczniów, którzy Go opuścili i zaparli się podczas Męki, ale daje im Ducha przebaczenia. Duch jest pierwszym darem Zmartwychwstałego i zostaje dany przede wszystkim po to, aby przebaczać grzechy. Oto początek Kościoła, to jest spoiwo, które nas zespala, cement jednoczący cegły domu: przebaczenie. Bo przebaczenie jest darem do n-tej potęgi, jest największą miłością, tą, która zespala mimo wszystko, która powstrzymuje upadek, która umacnia i utwierdza. Przebaczenie wyzwala serce i pozwala, by rozpocząć na nowo: przebaczenie daje nadzieję, bez przebaczenia nie można budować Kościoła.

Duch przebaczenia, które rozwiązuje wszystko w zgodzie pobudza nas do odrzucenia innych dróg: tych dróg pochopności ludzi osądzających, tych dróg bez odwrotu ludzi zamykających wszelkie drzwi, dróg jednokierunkowych ludzi krytykujących inne osoby. Natomiast Duch zachęca nas do drogi dwukierunkowej przebaczenia otrzymanego i darowanego, drogi Bożego miłosierdzia, które staje się umiłowaniem bliźniego, miłości jako „jedynego kryterium według którego wszystko należy czynić, albo nie czynić, zmieniać, albo też nie zmieniać” (IZAAK, OPAT KLASZTORU STELLA, Kazanie 31). Prośmy o łaskę czynienia coraz piękniejszym oblicza naszej Matki Kościoła, odnawiając się poprzez przebaczenie i poprawiając samych siebie: tylko wtedy będziemy mogli poprawiać innych w miłości.

Prośmy o to Ducha Świętego, będącego ogniem miłości, który płonie w Kościele i w nas samych, chociaż często przykrywamy Go popiołem naszych win: „Duchu Boży, Panie, który jesteś w moim sercu i w sercu Kościoła, Ty, który prowadzisz Kościół naprzód, kształtując go w różnorodności, przyjdź. Potrzebujemy Ciebie jak wody, aby żyć: zstąp na nas ponownie i naucz nas jedności, odnów nasze serca i naucz nas kochać tak, jak Ty nas kochasz, przebaczać, jak Ty nam przebaczasz. Amen”.

Dziękujemy

Alicji Dziemian

„Getsemani” Suwałki

„Pozostańcie zjednoczeni w miłości i modlitwie do Ducha Świętego, który tę jedność czyni możliwą. Kościół oczekuje od was takiego świadectwa, aby nikt nie czuł się pozbawiony światła i mocy Ewangelii”

Program Kongresu Odnowy w Duchu Świętym w 2003 roku był budowany wokół tematu jedności. Dwie konferencje stały się jego punktem kulminacyjnym – czwartkowe wystąpienie ks. Mirosława Cholewy (członka Komisji Teologicznej Krajowego Zespołu Koordynatorów) zatytułowane: „Grzechy przeciwko jedności” oraz konferencja o grzechu z piątkowej Liturgii Pokutnej, którą poprowadził nam o. Jerzy Kielech, Paulin.

Ksiądz Mirosław Cholewa bardzo obrazowo przedstawił ten nie najłatwiejszy temat, ilustrując swoje nauczanie doświadczeniami z własnego życia. Były zarówno wymowne jak i szczere, dzięki czemu konferencja ukazywała nam praktykę rozpoznawania własnych grzechów. A oto kolekcja 7 grzechów rozbijających jedność w naszych wspólnotach, pomiędzy grupami i w innych wymiarach naszych relacji z bliźnimi:

1. Nawrócenie… ale innych

Tu ks. Mirosław podał przykład takiego „nawrócenia na eksport” z własnego duszpasterskiego doświadczenia, gdy przed 12 laty – mianowany ojcem duchowym seminarium – postanowił więc o własnych siłach wprowadzić reformę zastanych struktur. Spotkało się to z ogromnym oporem, rozpoczął się więc swego rodzaju „bój”, a w samym kapłanie narastało poczucie frustracji i beznadziejności. Po długim czasie, na modlitwie odczytał Boży zamysł, że nie reformatora potrzeba klerykom, ale duchowego ojca, a taka misja wiąże się przede wszystkim z… nawróceniem serca samego „reformatora”. Odtąd ks. Mirosław zaczął modlić się za kleryków i struktury seminarium słowami: „Panie Boże, to jest Twoje, Ty się o to wszystko martw”. Po 3 latach wytrwałej modlitwy Pan pousuwał przeszkody i w seminarium zaczęły się dziać większe przemiany, niż przewidywał to uprzedni „plan reformacji”. Był to wymowny znak, że Pan Bóg najpierw nawraca nasze serca, a dopiero potem struktury. A że nie ma takiego momentu w naszym życiu, żeby można było przestać się już nawracać – rozpoczynanie przemian od własnego serca to proces trwający całe życie.

2. Duch rywalizacji

Problem rywalizacji nie ominął nawet apostołów, a my możemy obserwować go w relacjach między diecezjami, wspólnotami, animatorami w grupie. Rywalizacja rodzi się tam, gdzie ktoś ma problem z uznaniem autorytetów oraz przyjęciem własnego zakresu odpowiedzialności. Kto nie jest pogodzony z miejscem, w którym Pan Bóg go postawił, będzie tęsknił za czymś innym, szukał większych wpływów (i możliwości postawienia na swoim), a nie chwały Bożej. Chrystus jednak uczy, że kto chce być pierwszym, ma być sługą wszystkich.

3. Brak szczerości

Gdy nie potrafimy zdobyć się na szczerość, usprawiedliwiamy to przed sobą, że „samo jakoś się rozwiąże”. A kiedy konflikty powtarzają się – wycofujemy się, urazy stopniowo narastają i dobre dzieła grzęzną w lawinie niedomówień. Jeśli cały nasz wysiłek będzie skierowany na to, aby zachować zewnętrzne pozory poprawności, może się okazać, że wszystkie siły skupiamy na podtrzymywaniu „fasady”. A problem nadal toczy wspólnotę i wcześniej czy później wybuchnie ze zdwojoną siłą. Prawdziwym lekarstwem na to jest czystość i szczerość. Sprawy trudne trzeba stawiać SZCZERZE, OTWARCIE I ODWAŻNIE! Nie znaczy to, że całkowicie unikniemy konfliktów, lecz nie należy ich się bać. One są po to, aby je podejmować, znajdując lepsze rozwiązania niż istniejące dotychczas.

4. Grzechy języka

Najczęściej jest to „szemranie” za czyimiś plecami, a jest to bardzo niebezpieczny grzech. Kiedy dostrzegam jakieś braki bliźniego (ale rzeczywiste, nie pozorne) – muszę przyjrzeć się temu, jak na nie reaguję. Tu znów padł przykład z początków pracy ks. Mirosława w seminarium, gdy po czasie dobrego kontaktu z klerykami wystąpił konflikt z kilkoma z nich. Nieoczekiwanie wokół duszpasterza zrobiła się „pustka”, mijały miesiące i nic się nie zmieniało. Przychodziły kolejne roczniki, a dobry kontakt nie wracał. Wtedy kapłan zaczął się zastanawiać, czym sam zawinił i gdzie tkwi problem. Rozwiązanie tej zagadki znalazł na początku kolejnego roku akademickiego, gdy jeden z kleryków przyszedł do niego i wyznał, że jego uprzedzenia wobec niego pochodziły z krytycznej opinii jednego z kleryków o nim. A że tamtego w seminarium już nie ma, a ojciec jest – kleryk postanowił odbudować tę relację. Ksiądz Mirosław skomentował to wydarzenie następująco: choć prawda nie zawsze jest łatwa do przyjęcia, szemranie za plecami powoduje więcej problemów. Nasza mowa ma być: „Tak – tak, nie – nie”, inaczej język może stać się niebezpiecznym narzędziem, może głęboko ranić a wypowiedzianych słów nie da się już cofnąć. Tu padła propozycja, żebyśmy przyjrzeli się, jak sami reagujemy, gdy dostrzegamy trudną prawdę o kimś – czy potrafimy wypowiedzieć ją z miłością. Ten przykład zakończyła sentencja: „Miłość bez prawdy więdnie, prawda bez miłości może nas bardzo zranić”.

5. Niejasne relacje, niejasne zasady

Inaczej mówiąc: „mętna woda”. Zasady wzajemnych relacji muszą być czytelne, jasno i wyraźnie określone. Przykładem konsekwencji braku takiej jasności była sytuacja ekipy ewangelizacyjnej, w której posługiwał ks. Cholewa. Misją grupy jest posługa w seminariach, ale jej członkowie zaczęli przyjmować także zobowiązania modlitewne wykraczające poza tę misję, więc gdy wśród wielu zgłoszeń napłynęło zaproszenie do seminarium – nagle okazało się, że dyspozycyjne są tylko 3 osoby i ksiądz. Pozostałe siły „rozpłynęły się” na inne zaangażowania, ponieważ nie było jasnych kryteriów przyjmowania zaproszeń. Obecnie je określono i czteroosobowa grupa rozeznająca podejmuje rozpoznanie, zanim zespół odpowie na jakieś zaproszenie do posługi.

6. Brak przebaczenia

Jeśli brak przebaczenia będzie stałą postawą, to pomiędzy zwaśnionymi ludźmi stopniowo narastają wysokie mury wrogości. Musimy być świadomi, że dopóki żyjemy na ziemi, dopóty będziemy ranili innych a oni nas. Ta prawda brana jest pod uwagę we wspólnotach życia, np. Jean Vanier podkreśla, że na życie wspólnotowe składają się 2 elementy: radość i przebaczenie. W życie niektórych wspólnot wpisany jest stały czas pojednania i przebaczenia, żeby móc na bieżąco oczyścić atmosferę i nie gromadzić urazów w nieskończoność.

Do czego może doprowadzić pielęgnowanie w sobie uraz, ks. Mirosław ukazał na przykładzie pewnego znajomego młodzieńca, który w czarnym kajeciku, czarnym długopisem zapisywał wszystkie ponure sprawy swojego życia: urazy, upokorzenia, przewinienia innych. Czytał to często i rozmyślał nad tym, co go w życiu spotkało. Nic dziwnego, że świat wydawał mu się beznadziejny, podobnie jak i o ludziach nie miał najlepszego zdania. Jak widać, zawsze mamy wybór – albo przebaczyć, albo przez całe życie dźwigać w pamięci ciężar winy innych.

7. Zamykanie się w swoim gronie

W życiu wspólnoty będzie to tworzenie swego rodzaju „klubów charyzmatycznych” – przytulnego grona, do którego inni nie mają wstępu.

Na każdego z nas czyha pokusa lenistwa, a wtedy zaczynamy szukać tego, co łatwe i przyjemne, nie podejmując trudu otwierania się na innych – tu jest dobrze i sympatycznie, więc po co ruszać dalej. Jednak Duch Święty nieustannie inspiruje nas do wyjścia na zewnątrz, by mógł nas posyłać. Otwarcie się na innych jest trudne, ale tylko taka postawa pomaga nam wzrastać. Izolacja w małym światku nie prowadzi do wolności, ale do… uduszenia.

Jako przykład nasz mówca podał historię pewnego młodego małżeństwa. Długo nie mogli mieć dzieci, więc w końcu zdecydowali się na adopcję i przyjęli małą, sześciotygodniową Dorotkę. Otwarcie się na to dziecko i przyjęcie go do swojego domu i serca wywróciło w ich życiu wszystko do góry nogami, ale są szczęśliwi. Tak się często dzieje, gdy decydujemy się przyjąć Jezusa do swojego życia…

Remedium

Na podstawie powyższej listy grzechów przeciwko jedności możemy sformułować receptę na te braki. Będzie nią:

1. potrzeba osobistego nawracania się

2. prawdziwa pokora i służba

3. przejrzystość w relacjach

4. prawda mówiona w miłości i dobra komunikacja

5. jednoznaczność w zakresie życia wspólnotowego

6. nie dawanie miejsca diabłu, czyli „niech nad waszym gniewem nie zachodzi słońce”

7. podejmowanie trudu otwierania się na innych.

Autor: Ks. Mirosław Cholewa

Oprac. Magdalena Mrówczyńska i Anna Lasoń-Zygadlewicz

O relacji między darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi dla życia i misji Kościoła traktuje list Kongregacji Nauki Wiary do biskupów Kościoła katolickiego. Dokument, zatytułowany „Iuvenescit Ecclesia”, przedstawia m.in. kryteria rozeznawania darów charyzmatycznych w Kościele i „form prawnych uznawania nowych form eklezjalnych” z nimi związanych.

Kongregacja Nauki Wiary

List Iuvenescit Ecclesia do Biskupów Kościoła katolickiego na temat relacji między darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi dla życia i misji Kościoła

WSTĘP

Dary Ducha Świętego dla Kościoła w misji

1. Kościół odmładza się na mocy Ewangelii, a Duch Święty stale go odnawia, budując i prowadząc go „poprzez rozmaite dary hierarchiczne i charyzmatyczne(1). Sobór Watykański II wielokrotnie podkreślał cudowne dzieło Ducha Świętego, który uświęca Lud Boży, kieruje nim, uposaża go w cnoty i ubogaca szczególnymi łaskami, w ten sposób go budując. Wielorakie jest działanie boskiego Parakleta w Kościele, jak chętnie wskazują Ojcowie. Jan Chryzostom pisze: „Jakichż to łask, które działają dla naszego zbawienia, nie udziela nam Duch Święty? Za Jego pośrednictwem jesteśmy wyzwoleni z niewoli i powołani do wolności, On prowadzi nas do przybrania za synów i do tego, byśmy niejako byli uformowani od nowa, zrzuciwszy ciężkie i nienawistne jarzmo naszych grzechów. Przez Ducha Świętego widzimy zgromadzenia kapłanów i posiadamy szeregi doktorów; z tego źródła płyną dary objawień, łaski uzdrowień i wszystkie inne charyzmaty, które zdobią Kościół Boży”(2). Dzięki samemu życiu Kościoła, licznym naukom Magisterium i badaniom teologicznym, szczęśliwie wzrosła świadomość wielorakiego działania Ducha Świętego w Kościele, wzbudzając w ten sposób szczególną uwagę na dary charyzmatyczne, którymi w każdym czasie ubogacany jest Lud Boży, aby mógł wypełniać swoją misję.

Zadanie skutecznego głoszenia Ewangelii okazuje się szczególnie pilne w naszych czasach. Ojciec Święty Franciszek w adhortacji apostolskiej Evangelii gaudium przypomina, że „jeśli coś ma wywoływać święte oburzenie, niepokoić i przyprawiać o wyrzuty sumienia, to niech będzie to fakt, że tylu naszych braci żyje pozbawionych siły, światła i pociechy wypływającej z przyjaźni z Jezusem Chrystusem, bez przygarniającej ich wspólnoty wiary, bez perspektywy sensu i życia”(3). Zachęta, by być Kościołem „wychodzącym” prowadzi do ponownego odczytania całego życia chrześcijańskiego w kluczu misyjnym(4). Zadanie ewangelizacji dotyczy wszelkich dziedzin działania Kościoła – duszpasterstwa zwyczajnego, głoszenia Ewangelii tym, którzy porzucili wiarę chrześcijańską, a zwłaszcza tym, do których Ewangelia Jezusa nigdy nie dotarła lub którzy stale ją odrzucali(5). W tym nieodzownym zadaniu nowej ewangelizacji bardziej niż kiedykolwiek konieczne jest uznanie i docenienie licznych charyzmatów, zdolnych do rozbudzania i posilenia życia wiarą Ludu Bożego.

Wielorakie zrzeszenia eklezjalne

2. Zarówno przed, jak i po Soborze Watykańskim II powstało wiele zrzeszeń kościelnych, które stanowią cenne bogactwo dla odnowy Kościoła i dla pilnego „duszpasterskiego i misyjnego nawrócenia”(6) całego życia kościelnego. Do wartości i bogactwa wszystkich tradycyjnych stowarzyszeń, cechujących się szczególnymi celami, a także instytutów życia konsekrowanego i stowarzyszeń życia apostolskiego dołączają się nowsze, które można opisać, jako zrzeszenia wiernych, ruchy kościelne i nowe wspólnoty, a którym poświęcony jest niniejszy dokument. Nie należy ich, bowiem pojmować jedynie, jako dobrowolnej formy zrzeszania się ludzi dążących do jakiegoś konkretnego celu o charakterze religijnym lub społecznym. Charakter „ruchów” odróżnia je w panoramie kościelnej, jako coś bardzo dynamicznego, zdolnego do wzbudzenia szczególnej atrakcyjności dla Ewangelii i podsunięcia propozycji życia chrześcijańskiego, zasadniczo globalnego, obejmującego wszystkie aspekty ludzkiego istnienia. Zrzeszanie się wiernych, połączone z intensywnym współdzieleniem życia, po to, by wzmacniać życie wiarą, nadzieją i miłością, dobrze wyraża dynamikę kościelną, jako tajemnicę komunii służącej misji i jawi się, jako znak jedności Kościoła w Chrystusie. W tym sensie takie zrzeszenia eklezjalne, zrodzone ze wspólnego charyzmatu, zamierzają służyć «ogólnemu apostolstwu Kościoła»(7). W tej perspektywie zrzeszenia wiernych, ruchy kościelne i nowe wspólnoty proponują odnowione formy pójścia za Chrystusem, w których należy pogłębiać communio cum Deo oraz communio fidelium, wnosząc w nowe konteksty społeczne fascynację spotkaniem z Panem Jezusem i piękno egzystencji chrześcijańskiej przeżywanej w swej integralności. Wyraża się w nich również szczególna forma misji i świadectwa, nakierowana na sprzyjanie i rozwijanie zarówno świadomości swojego powołania chrześcijańskiego, jak i trwałych dróg formacji chrześcijańskiej oraz doskonałości ewangelicznej. W takich zrzeszeniach, w zależności od różnych charyzmatów, mogą brać udział wierni żyjący w różnych stanach (świeccy, kapłani, osoby konsekrowane), ukazując w ten sposób wielopostaciowe bogactwo komunii kościelnej. Silna zdolność stowarzyszeniowa takich dzieł stanowi znaczące świadectwo, że Kościół nie rośnie przez prozelityzm, ale «przez przyciąganie»(8).

Jan Paweł II, zwracając się do przedstawicieli ruchów i nowych wspólnot, uznał w nich «opatrznościową odpowiedź»(9), wzbudzaną przez Ducha Świętego w obliczu konieczności niesienia Ewangelii w sposób przekonujący na cały świat, biorąc pod uwagę rozległe procesy zmian dokonujące się na poziomie całej planety, naznaczone często kulturą silnie zlaicyzowaną. Ten ferment Ducha «przyniósł w życiu Kościoła element nowy i niespodziewany, a czasem nawet naruszający dotychczasową równowagę»(10). Ten sam Papież przypomniał, że dla tych wszystkich stowarzyszeń otwiera się czas «kościelnej dojrzałości», która niesie ze sobą pełne docenienie ich znaczenia i włączenie ich w życie «Kościołów lokalnych i parafii, trwając zawsze w komunii z pasterzami i stosując się do ich wskazań»(11). Te nowe dzieła, z powodu istnienia, których serce Kościoła pełne jest radości i wdzięczności, wezwane są do nawiązania pozytywnych relacji ze wszystkimi innymi darami obecnymi w życiu kościelnym.

Cel niniejszego dokumentu

3. Poprzez niniejszy dokument Kongregacja Nauki Wiary pragnie ukazać relację pomiędzy darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi, te elementy teologiczne i eklezjologiczne, których zrozumienie może sprzyjać płodnemu i uporządkowanemu udziałowi nowych zrzeszeń eklezjalnych w komunii i misji Kościoła. W tym celu zostaną przedstawione przede wszystkim wybrane kluczowe elementy zarówno doktryny o charyzmatach, wyłożonej w Nowym Testamencie, jak i refleksji Magisterium na temat tych nowych rzeczywistości. Następnie, w oparciu o pewne zasady o charakterze teologiczno systematycznym, zostaną zaproponowane wyznaczniki tożsamości darów hierarchicznych i charyzmatycznych, a także wybrane kryteria dla rozeznawania nowych ruchów kościelnych.

I. CHARYZMATY WEDŁUG NOWEGO TESTAMENTU

Łaska i charyzmat

4. «Charyzmat» jest transkrypcją greckiego słowa chárisma, którym często posługuje się w swych listach święty Paweł, a które pojawia się także w pierwszym liście świętego Piotra. Ma ono ogólne znaczenie „hojnego daru”, a w Nowym Testamencie używane jest wyłącznie w odniesieniu do darów pochodzących od Boga. W niektórych fragmentach kontekst nadaje mu bardziej precyzyjne znaczenie (por. Rz 12,6; 1 Kor 12,4.31; 1P 4,10), którego główną cechą jest to, że dary nie są udzielane wszystkim jednakowo(12). Taki jest również główny sens słów występujących w językach nowożytnych, a wywodzących się od tego greckiego terminu. Żaden, bowiem z poszczególnych charyzmatów nie jest darem danym wszystkim (por. 1 Kor 12,30), w odróżnieniu od łask podstawowych, jak łaska uświęcająca, lub darów wiary, nadziei i miłości, które są wręcz nieodzowne każdemu chrześcijaninowi. Charyzmaty to dary szczególne, których Duch udziela „tak, jak chce” (1 Kor 12,11). Aby wytłumaczyć niezbędną obecność różnych charyzmatów w Kościele, dwa najbardziej stanowcze teksty (Rz 12,4-8; 1 Kor 12,12-30) posługują się porównaniem do ciała ludzkiego: „Jak bowiem w jednym ciele mamy wiele członków, a nie wszystkie członki spełniają tę samą czynność – podobnie wszyscy razem tworzymy jedno ciało w Chrystusie, a każdy z osobna jesteśmy nawzajem dla siebie członkami. Mamy zaś według udzielonej nam łaski różne dary” (Rz 12,4-6). Różnice między członkami ciała nie stanowią anomalii, których należy się wystrzegać, lecz – przeciwnie – dobroczynną konieczność, dzięki której możliwe jest wykonywanie rozmaitych funkcji życiowych. „Gdyby całość była jednym członkiem, gdzież byłoby ciało? Tymczasem zaś wprawdzie liczne są członki, ale jedno ciało” (1 Kor 12,19-20). O ścisłym związku pomiędzy poszczególnymi charyzmatami (charismata) a Bożą łaską (charis) mówi Paweł w Rz 12,6 i Piotr w 1 Liście 4,10(13). Charyzmaty są uznane za objawienie „różnorakiej łaski Bożej” (1P 4,10). Nie chodzi, więc jedynie o ludzkie zdolności. Ich boskie pochodzenie wyraża się na różne sposoby – według jednych tekstów pochodzą one od Boga (por. Rz 12,3, 1 Kor 12,28; 2 Tm 1, 6; 1 P 4, 10); według Ef 4, 7 – od Chrystusa; a według 1 Kor 12, 4-11 – od Ducha. Ponieważ w tym ostatnim fragmencie mówi się o tym najwięcej (siedmiokrotnie wymieniony jest Duch), charyzmaty zwykle przedstawia się, jako «objawienie Ducha» (1 Kor 12, 7). Jasne jest jednak, że to przypisanie nie jest wyłączne i nie wyklucza dwu poprzednich. Dary Boże wiążą się zawsze z całą perspektywą trynitarną, jak od samego początku stwierdzała to teologia, zarówno zachodnia, jak i wschodnia(14).

Dary udzielane «ad utilitatem» i prymat miłości

5. W 1 Kor 12, 7 święty Paweł stwierdza, że «wszystkim zaś objawia się Duch dla dobra». Wielu tłumaczy dodaje: «dla [wspólnego] dobra», ponieważ większość charyzmatów, które Apostoł wymienia, choć nie wszystkie, mają bezpośrednie znaczenie dla dobra wspólnego. To przeznaczenie, służące zbudowaniu wszystkich, dobrze rozumiał na przykład św. Bazyli Wielki, kiedy pisał: «Każdy zaś otrzymuje swój dar nie tyle dla siebie samego. Ile raczej na pożytek drugich. Tak, więc w życiu wspólnym moc Ducha Świętego udzielona jednemu, siłą rzeczy przechodzi równocześnie na wszystkich. Kto zaś żyje samotnie, być może posiada któryś z darów, lecz czyni go bezużytecznym, gdyż nie robi zeń użytku, zakopawszy go w sobie samym»(15). Święty Paweł nie wyklucza jednak, że charyzmat może być użyteczny tylko dla tego, kto go otrzymał. Tak dzieje się w przypadku daru mówienia językami, który pod tym względem różni się od daru proroctwa(16). Charyzmaty, służące wspólnemu pożytkowi – czy to charyzmaty słowa (mądrości, wiedzy, proroctwa, zachęcania) czy działania (mocy, posługiwania, rządzenia) – niosą ze sobą także pożytek osobisty, ponieważ ich wykonywanie dla dobra wspólnego sprzyja postępowaniu tych, którzy są nimi obdarzeni, na drodze miłości. Paweł zauważa w tym kontekście, że – jeżeli zabraknie miłości – nawet najwspanialsze charyzmaty nie przynoszą korzyści temu, kto je otrzymał (por. 1 Kor 13, 1-3). W podobnym tonie wypowiada się surowy fragment Ewangelii wg św. Mateusza (por. Mt 7, 22-23) – wypełnianie najbardziej rzucających się w oczy charyzmatów (proroctwa, egzorcyzmy, cuda) nie zawsze niestety musi iść w parze z istnieniem autentycznej relacji ze Zbawicielem. W związku z tym, zarówno Piotr, jak i Paweł, podkreślają konieczność ukierunkowania wszystkich charyzmatów na miłość. Święty Piotr podaje ogólną regułę: «Jako dobrzy szafarze różnorakiej łaski Bożej służcie sobie nawzajem tym darem, jaki każdy otrzymał» (1 P 4, 10). Święty Paweł zwraca szczególną uwagę na wykorzystanie charyzmatów na zgromadzeniach wspólnoty chrześcijańskiej i poucza: «wszystko niech służy zbudowaniu» (1 Kor 14, 26).

Różnorodność charyzmatów

6. W niektórych tekstach odnajdujemy – czasem skrótowy (por. 1 P 4, 10), czasem bardziej rozbudowany (por. 1 Kor 12, 8-10. 28-30; Rz 12, 6-8) – wykaz charyzmatów. Są wśród nich dary wyjątkowe (uzdrawiania, dzieł mocy, mnogości języków) oraz dary zwyczajne (nauczania, służby, dobroczynności), dary prowadzenia wspólnot (por. Ef 4, 11), a także dary udzielane przez włożenie rąk (por. 1 Tm 4, 14; 2 Tm 1, 6). Nie zawsze jest jasne, czy wszystkie te dary traktowane są jako właściwe «charyzmaty». Dary wyjątkowe, o których wiele wzmianek czytamy w 1 Kor 12-14, znikają bowiem w tekstach późniejszych. Lista zawarta w Rz 12, 6-8 obejmuje jedynie charyzmaty mniej rzucające się w oczy, które służą stałemu pożytkowi życia wspólnoty chrześcijańskiej. Żaden z tych wykazów nie jest kompletny. W innym miejscu na przykład święty Paweł sugeruje, że wybór celibatu z miłości do Chrystusa należy rozumieć jako owoc charyzmatu, podobnie, jak to jest w przypadku małżeństwa (por. 1 Kor 7, 7, w kontekście całego rozdziału). Przykłady zatem, które podaje, uzależnione są od stopnia rozwoju ówczesnego Kościoła, a wobec tego podlegają kolejnym uzupełnieniom. Kościół bowiem stale wzrasta w czasie, dzięki ożywiającemu działaniu Ducha.

Dobre korzystanie z charyzmatów we wspólnocie kościelnej

7. Z tego, co do tej pory zostało ukazane, jasno wynika, że rozmaite fragmenty Pisma Świętego nie przeciwstawiają sobie poszczególnych charyzmatów, lecz raczej wskazują na ich harmonijne połączenie i wzajemną komplementarność. Przeciwstawienie między Kościołem instytucjonalnym typu judeo-chrześcijańskiego, a Kościołem charyzmatycznym typu Pawłowego, o którym mówią pewne zawężające interpretacje eklezjologiczne, nie znajduje w rzeczywistości stosownego potwierdzenia w tekstach Nowego Testamentu. Będąc dalekim od sytuowania charyzmatów po jednej, a rzeczywistości instytucjonalnej po drugiej stronie, czy też od przeciwstawiania Kościoła „miłości”, Kościołowi „instytucji”, święty Paweł ujmuje w jednym wspólnym zbiorze tych, którzy zostali obdarzeni charyzmatami władzy i nauczania, charyzmatami, które służą zwyczajnemu życiu wspólnoty i charyzmatami najbardziej sensacyjnymi(17).

Sam święty Paweł opisuje swoją posługę apostolską jako «posługiwanie Ducha » (2 Kor 3, 8). Czuje, że otrzymał od Pana władzę (exousía) (por. 2 Kor 10, 8; 13, 10), która rozciąga się także na tych, którzy są obdarzeni charyzmatami. Zarówno on, jak i święty Piotr, udzielają charyzmatykom instrukcji co do tego, w jaki sposób korzystać z charyzmatów. Ich postawa polega w pierwszym rzędzie na życzliwym przyjęciu – ukazują się jako ci, którzy są przekonani o boskim pochodzeniu charyzmatów. Nie traktują ich jednak jako darów, które upoważniałyby do uchylenia się od posłuszeństwa wobec hierarchii kościelnej bądź też dawały prawo do samodzielnego posługiwania. Święty Paweł jest świadomy kłopotów, jakie może wywoływać nieuporządkowane korzystanie z charyzmatów we wspólnocie chrześcijańskiej(18). Apostoł wykorzystuje zatem swoją władzę, by ustalić precyzyjne zasady korzystania z charyzmatów «w Kościele» (1 Kor 14, 19. 28), a więc na zgromadzeniach wspólnoty (por. 1 Kor 14, 23. 26). Ogranicza, na przykład, możliwość korzystania z daru języków(19). Podobne zasady ustala też dla daru proroctwa (por. 1 Kor 14, 29-31)(20).

Dary hierarchiczne i charyzmatyczne

8. Ujmując rzecz w skrócie, z analizy tekstów biblijnych odnoszących się do charyzmatów wynika, że Nowy Testament, mimo iż nie daje pod tym względem kompletnego i systematycznego nauczania, wskazuje na kilka niezwykle ważnych stwierdzeń, które ukierunkowują refleksję i praktykę kościelną. Trzeba jednocześnie przyznać, że nie znajdujemy w nim jednoznacznego użycia terminu „charyzmat”, lecz raczej wykorzystanie go w rozmaitych znaczeniach, które refleksja teologiczna i Magisterium pomagają zrozumieć w ramach całościowej wizji tajemnicy Kościoła. W niniejszym dokumencie główna uwaga zwrócona będzie na dwoistość, o której mówi numer 4 Konstytucji dogmatycznej Lumen gentium, gdzie mowa o «darach hierarchicznych i charyzmatycznych», połączonych ścisłymi i elastycznymi więzami. Mają one to samo pochodzenie i ten sam cel. Są darami Boga, Ducha Świętego, Chrystusa, darami udzielanymi po to, by przyczyniać się, na różne sposoby, do budowania Kościoła. Kto otrzymał dar prowadzenia Kościoła, ma także obowiązek czuwania nad dobrym korzystaniem z innych charyzmatów tak, by wszystko razem pracowało dla dobra Kościoła i jego ewangelizacyjnej misji, wiedząc, że to Duch Święty rozdaje dary charyzmatyczne każdemu tak, jak chce (por. 1 Kor 12, 11). Ten sam Duch obdarowuje hierarchę Kościoła zdolnością rozeznawania autentycznych charyzmatów, przyjmowania ich z radością i z wdzięcznością, szczerego zachęcania do ich wykorzystywania i towarzyszenia z ojcowską czujnością. Sama historia świadczy o wielorakości działania Ducha, poprzez którą Kościół, zbudowany «na fundamencie apostołów i proroków, gdzie kamieniem węgielnym jest sam Chrystus Jezus» (Ef 2, 20), pełni swoją misję w świecie.

II. RELACJA MIĘDZY DARAMI HIERARCHICZNYMI A CHARYZMATYCZNYMI W NAJNOWSZYM MAGISTERIUM

Sobór Watykański II

9. W wielowiekowej historii Kościoła nigdy nie brakowało rodzenia się rozmaitych charyzmatów, a jednak dopiero w ostatnim okresie podjęto na ich temat systematyczną refleksję. Znaczące miejsce kwestia doktryny charyzmatów zajmuje w nauczaniu Piusa XII, a konkretnie w Encyklice Mystici corporis(21), natomiast decydujący wkład dla właściwego zrozumienia relacji między darami hierarchicznymi a charyzmatycznymi ma nauczanie Soboru Watykańskiego II. Najistotniejsze w tym względzie stwierdzenia(22) dotyczą występowania w życiu Kościoła – poza Słowem Bożym, spisanym i przekazywanym, sakramentami i posługą hierarchiczną kapłanów – darów, łask specjalnych lub charyzmatów, udzielanych przez Ducha Świętego wiernym wszystkich stanów. Znamienna pod tym kątem jest treść numeru 4 Lumen gentium: «Duch […] prowadząc Kościół do wszelkiej prawdy (por. J 16,13) i jednocząc go we wspólnocie i posłudze, obdarza go rozmaitymi darami hierarchicznymi i charyzmatycznymi i z ich pomocą kieruje nim oraz przyozdabia swoimi owocami (por. Ef 4,11-12, 1 Kor 12,4, Ga 5,22)»(23). W ten sposób Konstytucja dogmatyczna Lumen gentium przedstawiając dary tego samego Ducha poprzez rozróżnienie darów hierarchicznych od charyzmatycznych, podkreśla ich różnicę w jedności. Znaczące są także stwierdzenia zawarte w numerze 12 Lumen gentium, a dotyczące rzeczywistości charyzmatycznej w kontekście udziału Ludu Bożego w proroczej funkcji Chrystusa. Uznano tu, że Duch Święty nie tylko «przez sakramenty i posługi uświęca i prowadzi Lud Boży i przyozdabia cnotami», ale «rozdziela między wiernych w każdym stanie także specjalne łaski, przez które czyni ich zdolnymi i gotowymi do podejmowania rozmaitych dzieł lub funkcji mających na celu odnowę i dalszą skuteczną rozbudowę Kościoła».

Jest także mowa o ich wielorakości i opatrznościowym charakterze: «Ponieważ wszystkie te charyzmaty, zarówno niezwykłe, jak i te bardziej zwyczajne szerzej rozpowszechnione, są bardzo stosowne i potrzebne Kościołowi, dlatego trzeba przyjmować je z wdzięcznością i radością»(24). Podobne refleksje odnajdziemy także w soborowym Dekrecie o apostolstwie świeckich(25). Dokument ten stwierdza, że darów tych nie można traktować jako fakultatywnych w życiu Kościoła, lecz «Wraz z przyjęciem tych charyzmatów, także zwyczajnych, każdy wierzący bierze na siebie prawo i obowiązek wykorzystania ich w Kościele w świecie dla dobra ludzi i budowania Kościoła, w wolności Ducha Świętego»(26). Zatem autentyczne charyzmaty należy postrzegać jako dary o niezbywalnym znaczeniu dla życia i misji Kościoła. Stałym wreszcie elementem w nauczaniu soborowym jest uznanie istotnej roli pasterzy w rozeznawaniu charyzmatów oraz ich uregulowane wypełnianie w obrębie wspólnoty kościelnej(27).

Nauczanie posoborowe

10. W okresie po Soborze Watykańskim II wypowiedzi Magisterium poświęconych tej kwestii przybyło(28). Przyczyniła się do tego rosnąca żywotność nowych ruchów, stowarzyszeń wiernych i wspólnot kościelnych, a także potrzeba doprecyzowania miejsca życia konsekrowanego w obrębie Kościoła(29). Jan Paweł II w swoim nauczaniu kładł szczególny nacisk na zasadę współistnienia tych darów: «Wielokrotnie już podkreślałem, że w Kościele nie istnieje kontrast ani sprzeczność między wymiarem instytucjonalnym a wymiarem charyzmatycznym, którego ważnym przejawem są właśnie ruchy. Obydwa te wymiary są równie istotnymi elementami Bożej konstytucji Kościoła założonego przez Chrystusa, ponieważ obydwa przyczyniają się do uobecnienia w świecie tajemnicy Chrystusa i Jego zbawczego dzieła»(30). Papież Benedykt XVI, poza podkreśleniem ich współistnienia, rozwinął jeszcze myśl swego poprzednika, przypominając, że «Również główne instytucje w Kościele są charyzmatyczne, a z kolei charyzmaty muszą w taki czy inny sposób być zinstytucjonalizowane, by była zapewniona ich spójność i ciągłość. W ten sposób oba wymiary, pochodzące od tego samego Ducha Świętego i istniejące w tym samym Ciele Chrystusa, razem przyczyniają się do uobecnienia w świecie tajemnicy Chrystusa i Jego zbawczego dzieła»(31). Dary hierarchiczne i charyzmatyczne jawią się wobec tego jako wzajemnie ze sobą powiązane od samego początku. Ojciec Święty Franciszek przypomina z kolei «harmonię», którą Duch Święty tworzy pomiędzy różnymi darami i wzywa ruchy charyzmatyczne do misyjnego otwarcia, do koniecznego posłuszeństwa pasterzom i do trwania w Kościele(32), ponieważ «to we wspólnocie rodzą się i rozkwitają dary, którymi napełnia nas Ojciec; i to w łonie wspólnoty uczymy się je rozpoznawać jako znak Jego miłości do wszystkich dzieci»(33). W sumie można więc uznać, że najnowsze Magisterium Kościoła w kwestii współistnienia darów hierarchicznych i charyzmatycznych jest zbieżne. Przeciwstawianie ich sobie na zasadzie kontrapozycji, a nawet zestawianie ich i rozpatrywanie rozłącznie, na zasadzie jukstapozycji, byłoby znakiem błędnego lub niedostatecznego zrozumienia działania Ducha Świętego w życiu i misji Kościoła.

III. PODSTAWY TEOLOGICZNE RELACJI MIĘDZY DARAMI HIERARCHICZNYMI A CHARYZMATYCZNYMI